Waterstress: een groeiende zorg

Als je naar Europa kijkt, kun je de Alpen zien als de watertoren van Europa: de Alpen leveren tussen de 25% en 50% van het water aan de belangrijkste rivieren van het continent, de Donau, Po, Rijn en de Rhône. Het gebrek aan sneeuw op de Alpen leidde meestal tot discussies over hoe skivakanties werden beïnvloed, maar belangrijker is de kwestie hoe lage sneeuwniveaus tot aanzienlijk lagere smeltwaterstanden leiden. Die lage smeltwaterniveaus leiden weer tot ongebruikelijk lage rivierstanden en daarmee raken ze de watervoorzieningen voor de mensen en planten langs hun oevers. Maar ook landen die niet afhankelijk zijn van de Alpen hebben te maken met weinig neerslag. Spanje is zowel hoog als droog en heeft meerdere droogtes meegemaakt door de geschiedenis heen. Het meeste water bevindt zich in het noorden van Spanje, maar in zuidelijke delen raken de stuwmeren bijna leeg. Over het algemeen zijn de waterreservoirs van Spanje en ook Frankrijk en Zwitserland goed gevuld. Maar een droog voorjaar kan leiden tot problemen in de landbouw en de afhankelijkheid van de Europese waterkrachtcentrales.

Noot: Nederland kent een Droogtemonitor: je vindt hem hier.

De noodzaak van een goed georganiseerd waterbeheer

Deze problemen onderstrepen de noodzaak van een goed georganiseerd waterbeheer. Waterbeheer in Europa is een complex en veelzijdig vraagstuk waarbij een breed scala aan belanghebbenden betrokken is, waaronder overheidsinstanties, ngo's, industrie en lokale gemeenschappen. Het beheer van de watervoorraden in Europa wordt beïnvloed door verschillende factoren, waaronder klimaatverandering, bevolkingsgroei, verstedelijking en veranderende patronen van landgebruik. Om deze uitdagingen het hoofd te bieden, hebben de Europese landen beleid, wetten en managementstrategieën ontwikkeld om het gebruik van duurzaam water te promoten en waterbronnen te beschermen. Ook de Europese Unie heeft verschillende richtlijnen en kaders opgesteld voor gemeenschappelijke normen voor waterkwaliteit, efficiënt watergebruik en beheer van waterbronnen in alle lidstaten.

Hieronder een paar van de belangrijkste strategieën en initiatieven voor waterbeheer in Europa:

- Waterbesparende en efficiëntiemaatregelen: Europese landen promoten waterbesparing en efficiëntiemaatregelen om waterconsumptie in huishoudens, industrie en landbouw te verminderen. Dit gebeurt onder andere met waterprijsbeleid, waterbesparende technologieën en bewustmaking campagnes.
- Hergebruik en recycling van water: veel Europese landen investeren in technologieën voor hergebruik en recycling van water om de vraag naar zoet water te verminderen en de beschikbaarheid van water te vergroten. Bijvoorbeeld door het gebruik van gezuiverd afvalwater voor irrigatie, industriële processen en stedelijk gebruik te bevorderen.
 - Geïntegreerd waterbeheer: Europese landen implementeren geïntegreerde waterbeheerbenaderingen die rekening houden met de sociale, economische en milieuaspecten van watergebruik inclusief de betrokkenheid van belanghebbenden, basin wide planning en ecosysteem-gebaseerd beheer.
- Beheer van overstromingen en droogte: Europese landen ontwikkelen strategieën en plannen om de gevolgen van overstromingen en droogtes op waterbronnen, infrastructuur en gemeenschappen te verminderen. Denk hierbij aan het in kaart brengen van overstromingsrisico’s, systemen voor vroegtijdige waarschuwing en aan een noodplanning in geval van droogte.

Bij a.s.r. erkennen we het risico van waterstress en daarom zijn we een samenwerkingsverband aangegaan met Ceres: de Valuing Water Finance Initiatief.