Het zal niet veel mensen in de financiële sector ontgaan zijn dat het sentiment rondom duurzaamheid en ESG het afgelopen jaar behoorlijk is omgeslagen en is beïnvloed door ontwikkelingen in de Verenigde Staten. Als vermogensbeheerder die gelooft in de kracht en het belang van verantwoord beleggen en impactbeleggingen voelt het alsof we van ‘wind in de rug’ naar een ‘gure tegenwind’ zijn gegaan. Geeft dat reden om dan maar van de fiets af te stappen en te wachten tot de wind weer draait? Natuurlijk niet – we zijn er immers van overtuigd dat rekening houden met mens en milieu in onze beleggingen op de lange termijn leidt tot betere resultaten en tot een betere wereld. Bovendien: als nuchtere, Nederlandse vermogensbeheerder zijn we wel gewend aan tegenwind en weten we dat je dan moet doen: gewoon wat harder trappen.
Het veranderde sentiment in de Verenigde Staten
Het anti-ESG-sentiment is sinds een paar jaar niet meer weg te denken uit het Amerikaanse politieke debat, en dat sentiment is sinds de verkiezingen van president Trump behoorlijk toegenomen. Dit heeft ook invloed op Europese bedrijven en Europese beleggers. Onder de eerste decreten die de nieuwe Amerikaanse regering uitvaardigde, waren bijvoorbeeld decreten die ‘DEI’ programma’s van bedrijven aan banden moesten leggen. DEI staat voor Diversity, Equity and Inclusion, in het Nederlands Diversiteit, Gelijkwaardigheid en Inclusie. De regering-Trump vindt dat bedrijven zich daar niet mee bezig moeten houden – bedrijven moeten immers geld verdienen voor aandeelhouders, en verder niets. Ook vindt de regering-Trump dat bedrijven ver weg moeten blijven van klimaatbeleid. Klimaatmitigatie is volgens hen een taak voor nationale overheden, of zelfs überhaupt niet nodig (volgens enkele radicale politici is klimaatverandering immers een ‘hoax’). Dit soort standpunten en decreten hebben de afgelopen maanden geleid tot een behoorlijk aantal bedrijven dat hun DEI- of klimaatbeleid flink heeft afgezwakt, vaak uit angst voor rechtszaken. Daaronder vallen ook bedrijven waar wij als Nederlandse vermogensbeheerder in beleggen, of van wier diensten we gebruik maken - denk aan ESG dataproviders, externe fondsmanagers of stemadviseurs. Dat maakt het moeilijker om ons verantwoord beleggen beleid te implementeren. De dialogen die we voeren met sommige Amerikaanse bedrijven ervaren we als stroever, of zijn ingewikkelder geworden, en de diensten die we afnemen van dienstverleners moeten we beter monitoren en in sommige gevallen aanpassen om ze nog te laten aansluiten op ons beleid. Dat is arbeidsintensief en complex werk.
Vasthouden aan onze overtuigingen
a.s.r. vermogensbeheer volgt de ontwikkelingen in Amerika en hun weerslag op bedrijven uiteraard op de voet, maar onze visie en strategie zijn onveranderd. Binnen onze beleggingsstrategie gaan duurzaamheid en rendement namelijk hand in hand. Dit doen wij door bij onze beleggingen rekening te houden met de positieve en negatieve gevolgen voor mens en milieu, zonder daarbij de beleggingsopbrengsten uit het oog te verliezen. We investeren altijd met het oog op morgen en op een maatschappelijk verantwoorde manier. Dit bereiken we door bewuste keuzes te maken, waaronder het uitsluiten van bedrijven en landen en het uitoefenen van invloed via dialoog en stemmen tijdens aandeelhoudersvergaderingen. Wij hechten waarde aan deze benadering, omdat het ons de kans biedt om nu en in de toekomst positief bij te dragen aan een leefbare wereld voor de komende generaties. Dat vinden we belangrijk. Het vertrekpunt van deze aanpak is onze overtuiging. Wij geloven namelijk dat beleggingen die in lijn zijn met ons verantwoord beleggingsbeleid waarde toevoegen aan onze beleggingsportefeuille en aan de maatschappij, en bovendien met lagere risico’s. Daarom is onze strategie hierop gebaseerd.
Verandert er dan helemaal niets?
Onze aanpak van ESG en verantwoord beleggen staat nooit stil. We evalueren continu hoe en op welke thema’s we de meeste impact kunnen maken, welke beleidsmaatregelen nog de beoogde impact hebben, en welke aangepast dienen te worden. Een voorbeeld van die laatste is de uitzonderingsmogelijkheid die we eind 2024 hebben gecreëerd om beleggingen in de Nederlandse defensie-industrie, onder strikte voorwaarden, toe te staan. Dat hebben we gedaan in reactie op de oproep van de Nederlandse overheid, die op zijn beurt weer een reactie is op de veranderde geopolitieke situatie. Maar onze onderliggende overtuigingen – dat financieel en maatschappelijk rendement hand in hand gaan en dat bedrijven die rekening houden met mens en milieu op lange termijn succesvoller zijn – blijven overeind. Als dat betekent dat we op de korte termijn meer werk hebben te verzetten om ons verantwoord beleggen beleid te implementeren of uit te leggen, dan nemen we dat voor lief. Als Nederlandse vermogensbeheerder zijn we immers gewend om bij tegenwind, zelfs als die behoorlijk guur is, wat harder te trappen.